PIEKEREN
Wat is piekeren?
Piekeren is het eindeloos herhalen van gedachten over dingen die fout zijn gegaan, fout kunnen gaan of fout zouden kunnen voelen. Je hoofd blijft draaien, zonder oplossing. Hoe harder je probeert te stoppen, hoe actiever je brein lijkt te worden.
Iedereen piekert wel eens, maar bij sommigen neemt het zoveel ruimte in dat het dagelijkse leven erdoor ontregeld raakt. Uit onderzoek blijkt dat ruim 30% van de mensen dagelijks piekert.
Hoe herken je piekergedrag?
Piekergedachten komen vaak in de vorm van ‘wat als’-vragen. Wat als… ik het fout heb gedaan? Het straks misgaat? Ik niet goed genoeg ben?
Typische signalen van piekeren zijn:
Contstant nadenken over dezelfde situaties
Gedachten zijn vooral negatief of doemgericht
Moeite met slapen of ontspannen
Proberen overal controle over te houden
Je merkt dat je hoofd nooit “uit” staat
En het lastige? Veel mensen denken dat piekeren helpt. Alsof het ze voorbereidt op het ergste. Maar in werkelijkheid vergroot het alleen je angst, stress en onzekerheid.
Waarom piekeren we?
Piekeren is een mentale strategie die je brein inzet om controle te houden over onzekere situaties. Het lijkt alsof je problemen aan het oplossen bent, maar meestal draai je in rondjes. En blijf je hangen in de angst dat je iets mist, vergeet of fout doet.
Vaak ontstaat piekergedrag bij mensen die:
Veel verantwoordelijkheid voelen
Hooggevoelig of perfectionistisch zijn
Slechte ervaringen uit het verleden niet goed hebben verwerkt
Moeite hebben met loslaten, vertrouwen of rust nemen
Altijd ‘aan’ staan en weinig herstelmomenten ervaren
Wat ooit bedoeld was als bescherming, werkt nu tegen je.
Wat zijn de gevolgen van piekeren?
Langdurig piekeren heeft impact. Niet alleen mentaal, maar ook fysiek. Je lichaam raakt vermoeid. Je zenuwstelsel blijft in waakstand. En je emoties worden instabieler.
Mogelijke gevolgen zijn:
Slaapproblemen
Spanningsklachten zoals hoofdpijn of maagpijn
Prikkelbaarheid of huilbuien
Verminderde concentratie
Moeite met keuzes maken
Laag zelfvertrouwen
Je zit vast in je hoofd. En je komt er niet meer uit.
Wat helpt tegen piekeren?
Het stoppen van gedachten werkt vaak averechts. Want hoe meer je iets níét wilt denken, hoe vaker het opkomt. De sleutel ligt dus niet in vechten tegen je hoofd, maar in leren omgaan met wat zich aandient.
Daarbij helpt therapie om je denkpatronen te herkennen, te onderzoeken én los te laten. Niet door eindeloos te praten over je zorgen, maar door er anders mee om te leren gaan.
Tips bij piekeren
Plan een piekermoment
Geef jezelf dagelijks 10-15 minuten de tijd om bewust te piekeren. Buiten dat moment stel je het uit.Schrijf je gedachten op
Piekeren blijft rondcirkelen in je hoofd. Door te schrijven, maak je het concreter en overzichtelijker.Stel jezelf een ‘stopvraag’
Vraag je af: Helpt dit denken mij echt verder? Zo leer je jezelf onderbreken.Breng je aandacht naar het hier en nu
Focus op je ademhaling, je lichaam of iets wat je ziet of hoort.Beweeg of doe iets actiefs
Lichamelijke actie helpt je uit je hoofd en verlaagt spanning.Zorg voor een vast ritme in je dag
Structuur geeft je brein minder ruimte om eindeloos te malen.Wees mild voor jezelf
Piekeren heeft vaak te maken met zorgen, controle of perfectionisme. Je hoeft het niet perfect te doen.
Therapie bij piekergedrag
Deze therapie wordt ingezet als je worstelt met overmatig piekeren:
Cognitieve Gedragstherapie (Unified Protocol)
Helpt je gedachten te onderzoeken, uit te dagen en los te koppelen van automatische angstreacties.ACT Therapie
Leert je om gedachten er te laten zijn, zonder ze de baas te laten zijn. Je gaat leven vanuit je waarden in plaats van vanuit je zorgen.NEI Therapie
Spoort onbewuste patronen en blokkades op die ten grondslag liggen aan het gepieker. Werkt verrassend snel en diepgaand.EMDR Therapie
Geschikt als je piekergedachten voortkomen uit een ingrijpende gebeurtenis of trauma.Systemische Therapie
Geeft inzicht in dynamieken uit je familie of systeem die jou onbewust beïnvloeden en onrust veroorzaken.
Samen kijken we welke aanpak past bij jou, jouw geschiedenis en jouw patronen.
Herken je jezelf hierin?
Heb je het gevoel dat je hoofd nooit stopt? Lig je ’s nachts te malen? Vind je het lastig om te ontspannen, beslissen of voelen wat je écht wilt?
Je bent niet zwak of raar. Je zit alleen gevangen in een overactief hoofd dat je ooit heeft willen beschermen. Maar er is een andere manier.
Plan je gratis kennismaking
In een kosteloze en vrijblijvende kennismaking van 20 minuten maken we kennis en kijken we samen wat jij nodig hebt. Je bent welkom in mijn praktijk of via Zoom.
Artikelen over Piekeren en Therapie

PTSS behandelen: hoe EMDR helpt bij herstel, ook zonder lange wachttijd
Wat is PTSS en hoe te behandelen? PTSS behandelen begint met het begrijpen van wat er aan de hand is. PTSS staat voor posttraumatische stressstoornis.

Stoppen met piekeren – Hoe je eindelijk rust krijgt in je hoofd
Stoppen met piekeren? Hoe dan? Je hoofd staat niet stil. Overdag niet, ’s nachts niet. Piekergedachten die zich aan je opdringen als opdringerige visite die

Jeugdtrauma: hoe je het verleden loslaat met EMDR (en VR)
Jeugdtrauma: wat je meedraagt zonder dat je het doorhebt Misschien denk je: “Jeugdtrauma? Dat is toch allang voorbij? Ik was nog maar een kind.” Maar

EMDR therapie: Hoe werkt het en wat kun je verwachten?
‘Heb je wel eens aan EMDR gedacht?’ vraagt iemand je. Je hebt er wel eens van gehoord, maar hoe werkt EMDR therapie nou? Want je

EMDR therapie nadelen – Wat je moet weten voordat je eraan begint
Wat zijn nou eigenlijk de nadelen van EMDR therapie? EMDR therapie is de afgelopen jaren enorm populair geworden in Nederland. En terecht: het is een

EMDR therapie: Wat het is, hoe het werkt en waarom het jou kan helpen bij trauma en stress
Wat als je hoofd vol blijft zitten met het verleden? Je bent al zo lang bezig met loslaten. Je hebt gepraat, geschreven, gemediteerd, van alles