NEGATIEF EN LAAG ZELFBEELD

Wat is zelfbeeld?

Zelfbeeld is het beeld dat je van jezelf hebt – wie je denkt te zijn, wat je waard bent en wat je kunt. Het vormt zich in de loop van je leven en wordt beïnvloed door je opvoeding, ervaringen en hoe anderen op jou reageren. Een negatief of laag zelfbeeld betekent dat je jezelf structureel tekortdoet, onderschat of afwijst.

Naar schatting worstelen zo’n 85% van de mensen met een negatief of laag zelfbeeld.

Een negatief zelfbeeld beperkt niet alleen hoe je naar jezelf kijkt, maar ook hoe je leeft, kiest en verbindt met anderen.

Hoe herken je een negatief zelfbeeld?

Je denkt misschien dat het ‘gewoon onzekerheid’ is, maar een laag zelfbeeld gaat dieper. Je voelt je structureel minder waard dan anderen. Complimenten komen niet binnen. Kritiek raakt je diep. En perfectionisme of pleasen maskeren vaak je onzekerheid.

Signalen van een negatief zelfbeeld:

• Je vergelijkt jezelf voortdurend met anderen

• Je denkt vaak: “Ik ben niet goed genoeg”

• Je voelt je snel tekortschieten, ook zonder reden

• Je twijfelt aan je keuzes, gevoelens of capaciteiten

• Je hebt moeite om trots te zijn op jezelf

• Je past je voortdurend aan uit angst voor afwijzing

Een laag zelfbeeld is niet aangeboren. Het is aangeleerd. En dat betekent dat je het ook weer kunt loslaten.

Hoe ontstaat een laag zelfbeeld?

Zelfbeeld ontwikkelt zich al op jonge leeftijd. Hoe er met jou werd omgegaan, wat je hoorde, voelde en meemaakte, heeft invloed op hoe jij nu naar jezelf kijkt. Vooral langdurige kritiek, afwijzing of emotionele verwaarlozing laat diepe sporen na.

Mogelijke oorzaken:

• Opvoeding met weinig bevestiging of veel kritiek

• Gepest worden of buitengesloten zijn

• Vergelijking met broers, zussen of klasgenoten

• Traumatische ervaringen of verlies

• Een onveilige hechting of instabiele thuissituatie

• Structureel negeren van je eigen behoeften om anderen te pleasen

Je bent gaan geloven dat wie jij bent niet voldoende is. Maar dat is niet de waarheid. Het is een verhaal dat herzien mag worden.

Wat zijn de gevolgen van een laag zelfbeeld?

Een negatief zelfbeeld werkt door in bijna alles: relaties, werk, keuzes, emoties. Je durft minder. Je zet jezelf op de laatste plek. En je leeft vooral vanuit angst in plaats van vanuit verlangen.

Gevolgen kunnen zijn:

• Angst– of paniekklachten

• Perfectionisme of uitstelgedrag

• Moeite met grenzen stellen of nee zeggen

• Somberheid of depressieve gevoelens

• Problemen in vriendschappen of relaties

• Constant gevoel van onzekerheid of schaamte

Een laag zelfbeeld maakt je kwetsbaarder voor stress en overbelasting, juist omdat je jezelf geen ruimte of erkenning gunt.

Wat helpt om je zelfbeeld te versterken?

Herstel begint bij bewustwording. Doorzien dat je gedachten over jezelf geen feiten zijn, maar oude overtuigingen. Vervolgens ga je oefenen met nieuw gedrag, andere keuzes en mildere zelfspraak. Daarvoor is vaak begeleiding nodig, want de stem van zelfkritiek is hardnekkig.

Deze therapieën kunnen ondersteunen:

• Cognitieve Gedragstherapie (Unified Protocol)
  Helpt je gedachten over jezelf te onderzoeken en bij te stellen.

• EMDR Therapie
  Voor het verwerken van herinneringen of ervaringen die je zelfbeeld hebben beschadigd.

• Systemische Therapie
  Geeft inzicht in familiedynamieken of overgenomen overtuigingen die jouw zelfbeeld beïnvloeden.

Samen kiezen we een aanpak die past bij jouw situatie, tempo en geschiedenis.

Wat kun je zelf doen?

Naast therapie kun je ook zelf al stappen zetten om je zelfbeeld te versterken.

Praktische tips:

• Schrijf dagelijks drie dingen op die je goed hebt gedaan
  Richt je aandacht op groei in plaats van tekort.

• Let op je innerlijke stem
  Merk op hoe je tegen jezelf praat en oefen met mildere alternatieven.

• Oefen met kleine grenzen stellen
  Elke ‘nee’ tegen een ander is een ‘ja’ tegen jezelf.

• Stop met vergelijken
  Iedereen heeft een eigen pad. Jouw waarde hangt niet af van andermans tempo.

• Zorg goed voor je lichaam
  Wat je eet, hoe je slaapt en beweegt, heeft invloed op hoe je je voelt over jezelf.

Verandering kost tijd. Maar elke stap telt.

Herken je jezelf hierin?

Voel je je vaak minder dan anderen? Durf je jezelf niet echt te laten zien? En verlang je naar rust, vertrouwen en zelfwaardering?

Je hoeft het niet meer allemaal zelf uit te zoeken. Je bent welkom, precies zoals je bent.

Plan een gratis kennismaking

In een gratis en vrijblijvende kennismaking van 20 minuten kijken we samen waar jij tegenaan loopt en wat jij nodig hebt. In mijn praktijk of online.